Znani Polacy 

Józef Wybicki (Józef Rufin Wybicki) urodził się 29 września 1747 r. w Będominie koło Kościerzyny jako syn Piotra i Konstancji z Lniskich. Jego rodzina należała do średnio zamożnej szlachty, miał siedem sióstr i jednego brata. Wcześnie zmarł jego ojciec i wychowaniem 12 letniego Józefa zajął sie jego stryj Franciszek Wybicki. Krótko uczęszczał do szkół, samodzielnie jednak zdobył znaczną wiedzę, pogłębianą później przez całe życie.

Działalność polityczną rozpoczął w wieku 20 lat jako poseł na sejm w I Rzeczypospolitej, uczestniczył w konfederacji barskiej. W latach 1770-1771 studiował prawo w Lejdzie. Po powrocie do kraju zbliżył się do obozu królewskiego, opublikował wtedy Myśli polityczne o wolności cywilnej wymierzone przeciw fałszywemu pojęciu wolności w szlacheckiej Rzeczypospolitej. Brał udział w pracach Komisji Edukacji Narodowej oraz przygotowywaniu przez Andrzeja Zamoyskiego nowego kodeksu praw, z czym wiązały się dwa tomy Listów patriotycznych, tworzące obszerny i bogato udokumentowany traktat o stanie państwa. Jako wybitny prawnik uczestniczył w obiadach czwartkowych, a dla królewskiego bratanka Stanisława Poniatowskiego ułożył projekt oczynszowania chłopów w jego dobrach.

Po odrzuceniu przez sejm kodeksu Zamoyskiego w 1780 r. wycofał się z działalności publicznej i zajął się literaturą. W 1781 r. osiadł w Manieczkach, gdzie pisał i wystawiał opery swojego autorstwa. Był posłem na sejm 1784 r. i Sejm Czteroletni. Uczestniczył w Insurekcji Kościuszkowskiej w 1794 r. Po jej upadku wyemigrował do Paryża, a po przybyciu tam z Warszawy Dąbrowskiego współorganizował z nim legiony polskie. Do życia publicznego wrócił w 1806 r. jako pełnomocnik Napoleona na zajmowanych ziemiach polskich. Był wysokim urzędnikiem w Królestwie Polskim.

Działalność publiczna Wybickiego łączyła się bardzo ściśle także z jego twórczością literacką. Sięgając po pióro, podejmował aktualną problematykę polityczną oraz kwestie związane z życiem społecznym. W jego dorobku znajdują się utwory dramatyczne i poetyckie. W 1783 r. napisał Kulig – komedię obyczajową o charakterze moralizatorsko-dydaktycznym; z 1791 r. pochodzą tragedia Zygmunt August oraz komedia polityczna Szlachcic mieszczaninem. Od 1802 r. spisywał swoje pamiętniki zatytułowane Życie moje, których jednak nie ukończył. Najważniejszym dziełem Wybickiego jest napisana w 1797 r. Pieśń Legionów Polskich we Włoszech (znana jako Mazurek Dąbrowskiego), która z czasem stała się hymnem Polski.

Józef Wybicki zmarł 10 marca 1822 w Manieczkach w Poznańskiem. W 1962 r. otwarto Muzeum Wybickiego w jego rodzinnym Będominie (od 1978 r. działa w Manieczkach) zmienione w 1978 r. na Muzeum Hymnu Narodowego.

 

Zródło: PI  
Data: 8-06-2015

 

Znani Polacy      — Lista znanych Polaków Fakty o Polsce   — Informacje

 

 

 

Poprzednia

Do Góry