Polski Hymn Narodowy jest to "Pieśn legionów polskich we Włoszech", zw. z czasem "Mazurek Dąbrowskiego", która została napisana przez Józefa Wybickiego w Reggio (Włochy) między 16 a 19 lipca 1797 r. dla uświętnienia uroczystości pożegnania odchodzących z miasta legionistów. Została również w tym czasie po raz pierwszy odśpiewana (prawdopodobnie przez autora) na przyjętą melodie ludową (autorstwo muzyki długo mylnie przypisywano Michałowi Kleofasowi Ogińskiemu). Marsz był dostosowany do melodii ludowego mazura podlaskiego, gdzie przyją się natychmiast dzięki trafnemu połaczeniu pierwiastków profetycznych z elementami pobudki zołnierskiej.

Tekst ogłoszono po raz pierwszy w Mantui w lutym 1799 r. w gazetce: "Dekada Legionowa". Tekst pierwotny nie doczekał się współczesnie druku; oba autografy - z archiwów Wybickiego i legionowego - zagineły podczas II Wojniy Światowej. Tekst znany z autografu Wybickiego różni się od obecnie przyjętego ("Jeszcze Polska nie zginęła") drobnymi zmianami i dodatkówymi zwrotkami: czwarta - o "Niemcu, Moskalu", i ostatnia, szósta - o "Kościuszce", a także odwrotną kolejnoscią zwrotek drugiej i trzeciej oraz stylistyczne wygładzenie tekstu Pieśni legionów polskich, które charakteryzuje zastąpienie rymu nie umarła: wydarła i przez nie zginęła: wzięła.

Mazurek Dabrowskiego zawsze wiodł Polakow do walki o niepodlegla ojczyzne, towarzyszył patriotom na tulaczke emigracyjna, podtrzymywal na duchu zeslanych za walke o wolnosc do tajgi syberyjskiej, niosl sie po roznych ladach i morzach; jego slowa byly ostatnim okrzykiem patriotow, skazywanych na smierc przez naszych wroglow, aby znow dla nowego pokolenia stac sie podnieta do zrywow wyzwolenczych. Piesn podtrzymywala nadzieje, nawet podczas najczarniejszej nocy niewoli. Idee wolnej i niepodleglej ojczyzny przechowywalismy w naszych sercach, zyla ona w marzeniach, pragnieniach i usilowaniach, az tak przez dlugie lata kultywowana doczekala sie momentu, kiedy narod z ta piesnia na ustach wyruszyl do ostatniej, zwycieskiej wreszcie walki.